Torsa 07

07. Baoa Porsambil

Adong ma najolo sada halak namangarabi bahen porsuansuananna. Jadi di dalan tu na nirabina i diida matana ma disi godang porhaisan ni pidong pulpulan. Mornida i baoa i, gabe tubu ma rohana naeng manaoni pidong i anggiat dapotsa. Ala ni i laho ma ibana masi hori asa adong piuonna bahen tali. Dung godang tali i dipungka ma paulihon hinaonna i, ditallihi ma anak ni hau baor ni sambilna i. Jadi dung sun ditaon hinaonna i, didapothon ma ulaonna. Laho muli ibana, sai ditingkir ma hinaonna i atik beha naung dapotan.

Alai di na sadari dapotan ma hinaonna i, las situtu ma rohana mambuat pidong i. Dilehon ma ipormeammeamon ni anakhonna paima bot ari. Dung bot ari, ro be ma angka porbalian, ro ma dohot jolma ni porsambil ondeng. Sian las ni roha ni anakna di pidong na dapot amana i, diptudutuduhon ma pidongna i dohot tu inana. Las ma dohot roha ni inana mornida balga ni pidong i, dihalaputi ma morhobas asa gira mangan. Dung ture sude sipanganon i, laho mangan nasida, dibuat baoa i ma pidong na dapotsa i asa dibagihon di nasida nasaripe. Songon on ma dibahen porbagina. Dibuat baoa i ma jolo hasurunganna songon na binahen ni porburu, ima upa masihori, upa morpiu, upa mangarit, upa manallik baor, upa manaon, upa mansilo, upa mamboan, upa manutungi, upa mangalapa, upa morbagi. Upa mangalompa dilehon ma i tu jolmana. Dung i na tading i madipardosdos di nasida saripe, jadi holan otik nama dijalo ganup anakkonna i bagianna. Sian muruk ni jolmana mida pambahen ni dongansaripena i disampathon ma bagianna i tu talaga huhut ma didok, “Nanggo di balian i nian papangani pidongmi, boasa ingkon pola boanonmu tu hutaon asa pandonggurhononnami paidaida ho!” Sai sip ma baoa i huhut mamangani hasurunganna i.

Di na paduaarihon disilo muse hinaonna i dapotan. Laho mangan nasida, suang dibahen porbagina songon na ginoar ondeng. Jadi marsak ma roha ni jolmana i mida dongansaripena i, mandele ma ibana tu balian mangula ulaonna; sai di huta nama ibana so hundulhundul ala soadong be tubu dos ni roha di porsaripeonnasida i. Uju hundul boruboru i di alaman sian arsak ni rohana; disura rohana ma disi atik laos songon i ma sogot pambahenni dongansaripena i tu nasida di angka na niomoomona, “Gabe mate alit ma hami bahenonni na soada sipanganon rap dohot anakkon,” ninna rohana di bagasan. Ala ni i dilului ma dalan patunduk roha ni dongansaripena i. Diletehi ma tumorop porindahanan na metmet. Laho mangan nasida, dipatedek boruboru i ma porindahanan angka na metmet ondeng di jolona, disonduhi ma indahan i tu porindahanan na di jolona i huhut didok goarna, “Upa manguhal eme sian sopo, on; upa manjomur, on; upa mandaek, on; upa manduda, on; upa paiashon, on; upa mangalompa, on; upa mangalap aek, on; upa morsonduk tu porindahanan, on; upa morbagi, on; upa mamuri panganan, on.” I ma didok boruboru i. Jadi na tading i ma dipardosdos nasida na saripe. Jadi holan otik nama dijalo ganup nasida be bagianna. Mornida pangalaho na songon i boa i, manderse ma ibana, ai so adong be dihilala butuhana bagian na jinalona i, sai panemenemeon ma ibana tu anakkonna i. Mornida muruk ni baoa i boruboru i, diduduk ma sude porindahananna i, dung i mijur ma ibana tu toru.

Sian siak ni butuha ni baoa i laho ma ibana tu porlakna mambalbal bagot; mulak tu jabu ma boruboru i mamipis hapasna. Andorang na mambalbal bagotna i baoa i, mangkuling ma balbalna i dibege jolmana i songon on, “Por-pok-pok-pok bagi dos ale ina ni si unsok asa mokmok!”

Sai songoni ma didok balbal ni baoa i dibege boruboru i di bagas. Jadi mengkel ma boruboru i sasadasa di bagas umbege soara ni balabal ni dongansaripena i.

Dung sun ibana na mambalbal i, mijur ma ibana sian ginjang laos dihundulhon ma ibana di porlakna i. Andorang hundul ibana, dibege pinggolna ma soara ni pipisan ni jolmana i mangkuling, on ma didol, “Ningku pe nian ale anak ni raja, ndang jadi masa songon i!”

Sai songon i didok soara ni pipisan i. Umbege i baoa i longang ma rohana, didok ma, “Na mandok beha do i soara ni pipisanna i ulaning: ‘Ningku pe nian ale anak ni raja, ndang jadi masa songon i?’ ninna rohana.

Dung lamdiantusi baoa i soara ni pipisan i, mengkel ma ibana, didapothon ma jolmana i tu bagas manopoti dosana paboa nasotupa be bahenonna na songon i tu joloan on.

Dung ro di bagas baoa i, didok ma tu jolmana i: “Beha umbahen sai songon na muba pangkuling ni pipisanmon sadarion?” Jadi di dok boruboru i ma mangalusi, “Ua soara ni balbalmi boasa songon na manarita i mandok, ‘Por-pok-pok-pok bagi dos ale ina ni si unsok asa mokmok?’ Ai ise do hita nadua pormulaan ni singkam mabarbar i? Ho do manang ahu?”

Jadi guntur ma nasida, gabe ro ma isi ni huta i, diuhumi ma nasida hombar tu pangkuling ni ulaulanasida be. Jadi sonang ma nasida. Balik ni arina i disilo baoa i ma muse hinaonna i, nunga dapotan. Laho mangan nasida, dipardosdos ma sipanganon i songon panglaho siapari, mordua di na godang morbagi dina otik, jadi mokmohan ma nasida jala sonang.

Nienet sian: Guru Lukas Hutapea, “Torsa-Torsa Ni Halak Batak”, Departemen P&K, 1979,

Ultop a traditional pop gun made from bamboo

Leave a comment